Take care!

In Take care! neemt Carla Schellings je mee door twee processen. Dat van professioneel begeleiden en van zelfzorg. Schellings introduceert de Take Care Cyclus waarbij deze beide processen geïntegreerd zijn in een model. Met dit model aan het werk gaan levert direct veel op. We willen toch allemaal ons werk leuk blijven vinden, er lichamelijk en geestelijk geen klachten aan overhouden en naast ons werk gewoon energie over hebben om lekker te leven?

In deel één neemt de auteur de Take Care Cyclus met je door. Tussendoor laat ze mensen uit het vak aan het woord over hun ervaringen en hoe dit proces bij hen werkt. Met iedere klant doorloopt een hulpverlener een bepaalde cyclus die je uiteindelijk vaak ook letterlijk afsluit met een factuur. Dat is een goed moment om even hersteltijd in te bouwen. In het model brengt Carla om de klantcyclus een buitenrand aan waarin ze zelfzorg reflectievragen toevoegt. De professioneel begeleider stelt zichzelf steeds een vraag om te toetsen of hij of zij nog wel goed zit. In dit deel is ook uitleg over het groeiproces van een professioneel begeleider opgenomen.

De drie aspecten die bepalend zijn voor zelfzorg worden in het tweede deel besproken. Dat zijn de mogelijke gevolgen van het doen van ‘high touch’ werk, de werksituatie en de mens achter de begeleider. Een professioneel begeleider doet werk dat veel energie vraagt en dat je letterlijk leeg kan trekken. Het werkt net als bij topsporters, als je na inspanning geen aandacht en tijd hebt voor herstel, raak je chronisch overbelast. Door uitleg te geven vanuit de theorie van de arbeidspsychologie en specifieke beroepsrisico’s te bespreken krijg je inzicht in wat een professioneel begeleider kan overkomen. Door dit ook nog eens in de context van de werkomgeving te plaatsen en daar de persoonlijke aspecten van de ‘high touch’ werker aan toe te voegen snap je de diverse valkuilen waar de beroepsgroep mee te maken krijgt.

In het derde deel van dit boek zijn er de lang verwachte, hoe voorkom ik dit of hoe lossen we het op tips. Het komt er op neer dat je gewoon lief mag zijn voor jezelf. Dat vind ik persoonlijk misschien wel het lastigste opdracht. Maar ook daar helpt Schellings je bij. Als je op zoek bent naar kennis en inzicht in het proces van een professioneel begeleider en je wilt tips en trics om jezelf fris te houden dan moet je dit boek zeker lezen. Meer lezen over de ervaringen van anderen, geeft je steun. Verder zet Take care! je aan het denken over de keuzes die je hebt om het werk en je leven voor jezelf makkelijker te maken. Een aanrader voor iedere psycholoog, trainer, coach en adviseur die ons land rijk is!

Het boek Take Care! is een handboek voor zelfzorg geschreven voor professioneel begeleiders, met de belangrijkste vraag hoe je gezond blijft in een beroep waarbij jezelf je belangrijkste instrument bent. Het is onderverdeeld in drie delen en elk deel bestaat uit een aantal hoofdstukken. Het boek is helder, concreet en toegankelijk geschreven waardoor het vlot leest.

In het eerste deel wordt het begeleidingsproces uitgelegd door middel van de Take Care-cyclus. Deze cyclus helpt je te onderzoeken hoe het met je gaat op professioneel en persoonlijk gebied.

In het tweede deel wordt dieper ingegaan op hoe stressfactoren, werkomgeving, beroepsrisico's en persoonlijke leven je beïnvloeden en waar zelfzorg nodig mocht zijn. Hier wordt ook aandacht besteed aan de symptomen van stress en burn-out en hoe dit te herkennen.

Het derde deel is een praktische handreiking over hoe je zelfzorg kunt toepassen, dit aangevuld met concrete oefeningen. In het laatste hoofdstuk wordt aandacht besteed aan het herstellen na een burn-out. Achter in het boek is in de bijlage een checklist toegevoegd om te beoordelen op welk gebied extra zelfzorg nodig is.

Het boek is niet alleen vanuit professie geschreven maar ook vanuit eigen ervaring. In het voorwoord beschrijft de schrijfster haar eigen ervaring met het krijgen van een burn-out en wat het met haar gedaan heeft. Dit maakt het geheel persoonlijk en inspirerend.

Ik ben erg enthousiast over dit boek. Het is een compleet verhaal wat uiteenzet hoe het hele begeleidingsproces eruit ziet, wat dit proces met je doet en waar de valkuilen zitten. Ook wordt ingegaan op de verschillende kenmerken van begeleiders. Door de reflectievragen creëer je bewustwording over hoe je zelf in dit proces staat en hoe het met je gaat. Doordat er ook duidelijk ingegaan wordt op symptomen van teveel stress/burn-out, door zowel persoonlijke factoren als omgevingsfactoren, geeft dit de mogelijkheid jezelf te checken in waar je eventueel zaken moet gaan bijstellen. Elk aspect wordt onder de loep genomen en daarnaast wordt er veel aandacht besteed aan het daadwerkelijk zorgen voor jezelf, ondersteund door concrete reflectievragen en oefeningen.

Take Care! is een zeer volledig en zorgvuldig samengesteld handboek voor iedereen die professionele begeleiding geeft en daar wel wat ondersteuning bij kan gebruiken op het gebied van emotiemanagement.

Jakolien te Vaarwerk-Bos, lifecoach