Ethica

Vertaling op basis van Spinoza’s verloren gewaande handschrift dat in 2010 werd teruggevonden in de Bibliotheek van het Vaticaan

Benedictus de Spinoza is een van de grootste Nederlandse filosofen, wegbereider van de moderne wijsbegeerte en aanjager van de Verlichting. Zijn Ethica voltooide hij in 1675, maar om problemen met het kerkelijk gezag te voorkomen, besloot hij het werk pas na zijn dood uit te laten geven. Begin 1678 verscheen het in druk, geredigeerd door zijn vrienden. Spinoza zelf was in 1677 overleden. Het oorspronkelijke handschrift werd na uitgave weggegooid, maar een vriend kopieerde het woord voor woord. Tot voorkort nam men aan dat deze kopie ook verloren was gegaan.

Eind 2010 deed de Nederlandse filosoof en historicus Leen Spruit een spectaculaire ontdekking: hij vond het overgeschreven handschrift terug in het archief van de roomskatholieke Inquisitie. Deze tekst wijkt op een aantal kleine maar belangwekkende punten af van de Ethica zoals wij die tot dusver kenden. Op basis van deze editie maakte C.L. Vermeulen, gepromoveerd classicus en professioneel vertaler, een vertaling in hedendaags, duidelijk Nederlands.

Over de auteur

Benedictus de Spinoza (1632–1677) was een Nederlandse filosoof en politiek denker. Hij wordt beschouwd als een van de grondleggers van het rationalisme, en een van de inspiratoren van de Verlichting.

Vertaling: Roek Vermeulen

Redactie & annotatie: Han van Ruler en Roek Vermeulen

Nawoord: Han van Ruler, Leen Spruit en Roek Vermeulen