Bekijk ons hele aanbod
Onderwijs
Gezondheidszorg
Juridisch
Management
Geschiedenis & Filosofie
Het leven is onlosmakelijk verbonden met competitie, strijd en vernietiging, maar minstens zo belangrijk is symbiose: het samenleven en samenwerken van mensen, andere levensvormen en technische artefacten. Aan de hand van vele prikkelende voorbeelden laat Jos de Mul zien dat symbiose een onuitputtelijke bron van vernieuwing is. Steeds opnieuw schept de wonderlijke verstrengeling van natuur, cultuur en techniek onverwachte oplossingen én nieuwe uitdagingen.
In Welkom in het Symbioceen combineert De Mul recente inzichten uit de natuur- en geesteswetenschappen met romans, sciencefictionfilms en games. Met deze symbiotische aanpak biedt hij een verfrissende kijk op actuele problemen als ecologische catastrofes, toenemende geopolitieke spanningen en kunstmatige intelligentie. Daarbij moedigt hij de lezer aan deze uitdagingen met een ‘voorzichtige roekeloosheid’ tegemoet te treden.
Jos de Mul (1956) is emeritus hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij geldt als een van de origineelste en veelzijdigste denkers in het Nederlandse taalgebied. Zijn bekendste boeken zijn Cyberspace Odyssee (winnaar Socratesbeker 2003, zesde druk 2010), De domesticatie van het noodlot (vijfde druk 2014) en Kunstmatig van nature (derde druk 2024, Essay Maand van de Filosofie). Ook publiceert hij geregeld in toonaangevende media als Trouw, NRC, Vrij Nederland en De Groene Amsterdammer. Jos de Mul is wereldwijd een veelgevraagd spreker en zijn werk is in meer dan tien talen vertaald.
Inleiding 9
DEEL I WELKOM IN HET SYMBIOCEEN
1 Afscheid van het Antropoceen? 15
2 Slim word je samen 48
3 Symbiose(n) 57
4 Technosymbiose 70
5 Symbioceen 83
6 Strijdige harmonie 95
7 Verstrengelingen 113
DEEL II EXPLORATIES IN HET SYMBIOCEEN
NATUURCULTUURTECHNIEK
8 Leven voorbij de genen 119
9 Unheimliche organismen 144
10 Niet terug, maar vooruit naar de natuur! 173
NATUURCULTUURTECHNIEK
11 Uncle Sim wants You! Over de symbiose van spel en oorlog 181
12 Vriend en vijand in de Russisch-Oekraïense oorlog 200
13 Turingtests, sciencefictionfilms en Boeddhabots 216
NATUURCULTUURTECHNIEK
14 Help, ik ben een database! 233
15 Polyexcentriciteit. Bespiegelingen van en over zwermgeesten 253
16 The Matrix Resurrections, paarse pillen en happy endings 265
Uitleiding 277
Verantwoording 280
Dankwoord 283
Noten 285
Bibliografie 295
Personenregister 315
‘Het besef begint door te dringen: we leven al sinds mensenheugenis in het ‘symbioceen’. Een nieuwe, alomvattende visie op mens, natuur en techniek is hard nodig, blijkt uit een gloedvol pleidooi van filosoof Jos de Mul.’ – NRC
‘De hoofdstukken waarin De Mul kritiek geeft op Richard Dawkins of teruggrijpt naar het werk van de Nederlandse historicus Johan Huizinga over de ‘homo ludens’ zijn erg lezenswaardig.’ – Trouw
‘Een levenshouding waardoor we minder een gevaar hoeven te zijn voor de aarde en voor onszelf.’ – de Volkskrant
‘De klimaatcrisis, maar ook de strijd tussen democratische en autoritaire regeringsvormen, of de toenemende afhankelijkheid van kunstmatige intelligentie, kunnen we alleen begrijpen als we accepteren dat we zijn verstrengeld met onze omgeving, zo laat hij zien. In het boek maakt Jos de Mul dit ook op een symbiotische manier duidelijk. Door een beeld te geven van de mens in de wereld, op basis van filosofie en wetenschap, maar ook door het gebruik van films, literatuur, games en andere cultuuruitingen. Mede daardoor is Welkom in het Symbioceen interessant voor een breder leespubliek.’ – Erasmus Magazine
Voorpublicatie in De Groene Amsterdammer : Zinsbegoocheling, het parasitaire karakter van ChatGPT
Interview in Filosofie Magazine: ‘Samenwerking kenmerkt de evolutie’
‘De Mul raapt de stok op waar Margulis hem achterliet en breidt de symbiosetheorie met behulp van enkele andere denkers uit naar de domeinen van cultuur en technologie. [...] Hij noemt die positie ‘tragisch humanisme’, en met dit concept belandt De Mul bij de kern van zijn betoog. Tragisch humanisme is namelijk zijn alternatief voor zowel het destructieve humanisme dat gelooft in de maakbaarheid en de almacht van de mens, als voor de vlakke ontologieën zoals die van Latour, waarin de mens volgens De Mul niet verantwoordelijk kan worden gesteld voor diens daden.’ – De Reactor
Je hebt een zakelijk account nodig om dit product te kunnen bestellen. Je bent nu ingelogd met het e-mailadres: .
Wil je dit e-mailadres gebruiken voor je zakelijk account?
Ander e-mailadres gebruiken voor zakelijk account Huidig e-mailadres gebruiken voor zakelijk account