Paperback

September 2021 | ISBN 9789024443772 | 1e druk | 168 blz.

€ 29,25

In winkelwagen

Ethiek: emoties & argumenten

Professionele morele besluiten nemen

Rob van Es | Boom

5% Studentenkorting

Als student krijg je korting bij aankoop van 2 of meer verschillende voorgeschreven Nederlandstalige hbo/wo-studieboeken. Lees meer

Paperback

September 2021 | ISBN 9789024443772 | 1e druk | 168 blz.

Voor 21:00 uur besteld, morgen in huis

€ 29,25

In winkelwagen

E-book

September 2021 | ISBN 9789024443789

Direct via e-mail

€ 22,95

In winkelwagen

Docentexemplaar aanvragen

Voor docenten en instellingen met een zakelijk account

Aanvragen

Inkijkexemplaar Plaats op wensenlijst

Omschrijving Inhoud Auteur(s)Docentenmateriaal In de pers

Omschrijving

Dit boek wijst je de weg tot professionele morele besluiten.

Hoe neem je als beleidsbepaler een moreel verantwoord besluit? En welke kennis, inzichten en vaardigheden heb je hiervoor nodig? Ethiek: emoties & argumenten levert je daarvoor de benodigde handvatten.

Ethiek en organiseren als proces

In dit boek geeft Rob van Es een inleiding tot de vaktermen van de ethiek, met volop aandacht voor organiseren en onderhandelen. Daarna beschrijft hij het 3Fasenmodel, een zorgvuldig proces van morele besluitvorming, met aandacht voor mogelijke valkuilen en blinde vlekken. Via een analyse van de besluitvorming in de film 12 Angry Men laat hij zien hoe het model in de praktijk werkt.

Morele besluitvorming in de praktijk

Ethiek: emoties & argumenten geeft bestuurders, toezichthouders, commissies ethiek en professionals in intervisie inspiratie en richting bij het nemen van morele besluiten. Dit boek brengt de hoofdbegrippen uit de eerdere publicaties, onderzoek en praktijkervaring van de auteur samen. Hiermee ga je beleidssessies over morele kwesties vol vertrouwen in.

De praktijk van morele besluitvorming

Bij dit boek is het Werkschrift morele besluitvorming verschenen dat lezers helpt om het 3Fasenmodel in hun eigen praktijk toe te passen.

Inhoud

Voorwoord

Inhoud

Inleiding

I ETHIEK ALS PROCES

1 Moraal en ethiek

1.1 Moreel handelen

1.2 Moraal en moraliseren

1.3 Cultuur, moraal en ethiek

1.4 De bodem van ethiek

2 Morele dialoog en moreel debat

2.1 Sociale moraal en onderhandelingsethiek

2.2 Dialogische ethiek

2.3 Morele dialoog

2.4 Moreel debat

2.5 Morele compromissen

II MORELE BESLUITVORMING: Het 3Fasenmodel

Fase 1 Beeldvorming

3 Van intuïties naar emoties

3.1 Intuïties en moraal

3.2 Emoties, gevoelens en verlangens

3.3 Morele emoties: beelden, verhalen en plannen

4 Positieve en negatieve morele emoties

4.1 Zes families van morele emoties

4.2 Positieve morele emoties

4.3 Negatieve morele emoties

Het lexicon van morele emoties

5 Domeinen van waarden

5.1 Persoonlijke waarden

5.2 Professionele waarden

5.3 Organisationele waarden

5.4 Publieke waarden

5.5 De ruit van waardendomeinen

De ruit van waarden

Fase 2 Oordeelsvorming

6 Ethische perspectieven

6.1 Deugden

6.2 Beginselen

6.3 Gevolgen

De cirkel van ethische perspectieven

Fase 3 Besluitvorming

7 Verantwoordelijkheid en identiteit

7.1 Morele verantwoordelijkheid

7.2 Verhalende identiteit

7.3 Morele en maatschappelijke identiteit

De zandloper van identiteitsbepaling

8 Rationele en emotionele integriteit

8.1 Integriteit

8.2 Van rationele naar emotionele integriteit

8.3 Emotionele integriteit

De ringen van integriteit

III ORGANISEREN ALS PROCES

9 Het proces van organiseren

9.1 De bovenstroom

9.2 De onderstroom

9.3 De wisselwerking in de praktijk

9.4 Macht over, macht tot en de nexus

10 Morele spanningen in het organisatieproces

10.1 Morele spanningen tussen individuen

10.2 Morele spanningen in groepen

10.3 Morele spanningen die eigen zijn aan organiseren

10.4 Aandachtspunten in dialoog en debat

11 Moreel (on)verantwoord organiseren

11.1 Het afschuiven van morele verantwoordelijkheid

11.2 Redeneerfouten in dialoog en debat

11.3 Professioneel handelen

11.4 Moreel verantwoord organiseren

Opbrengsten van I tot III in het kort

IV MORELE BESLUITVORMING: Het proces in de praktijk

Totaaloverzicht van het proces van morele besluitvorming

Start van het proces — Onderzoeken

1 De leden van de groep

2 Aanleiding en context van de case

3 De casebeschrijving

4 Morele kwestie en intuïties

Fase 1 Beeldvorming

Dialoog over morele emoties

Moreel debat over stakeholders en waarden

De morele kwestie, eerste versie

Fase 2 Oordeelsvorming

De drie basisperspectieven in de ethiek

Moreel debat: gebeurtenissen en argumenten

Morele dialoog: redeneerfouten

De aangescherpte morele kwestie

Morele emoties 2

Fase 3 Besluitvorming

Verantwoordelijkheid en identiteit

Dialoog over verantwoordelijkheid

Dialoog over identiteit

Integriteit

Moreel standpunt

Format voor een moreel standpunt in het debat

Slot van het proces — Uitwerken

Implicatie en rapportage

Communicatie, evaluatie en leerpunten

Noten

Docentenmateriaal

Bij dit boek is het Werkschrift morele besluitvorming verschenen. Wordt het boek voorgeschreven in jullie opleiding, dan kun je een docentexemplaar van het werkschrift aanvragen bij klantenservice@boomhogeronderwijs.nl.

Auteur(s)

Rob van Es

Rob van Es is filosoof en was ruim twintig jaar parttime universitair docent in de organisatiefilosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is sinds 1996 zelfstandig consultant en organiseert le... Meer

Lees meer

In de pers

2022 Accountant

Morele besluiten nemen

Accountants nemen hun besluiten graag op basis van een duidelijke norm. Met zo hard mogelijke cijfers a.u.b. Maar laat dat bij morele besluiten nu net wat ingewikkelder liggen. Waarom het nemen van morele besluiten zo moeilijk is, wordt in de inleiding al duidelijk. Je moet altijd twee dingen met elkaar balanceren: betrokken zijn maar ook afstand nemen, emoties de ruimte geven maar ook zorgvuldige argumenten meewegen. Kijken naar de principes die aan een besluit ten grondslag liggen, maar ook de (on)gewenste gevolgen meenemen in de besluitvorming.

En voor het geval dat u wellicht denkt dat accountants zich amper met ethische beslissingen bezighouden, dat doen ze zeker. Die stelling durf ik wel aan. Bijvoorbeeld als het gaat om werkzaamheden en oordelen over niet-financiële informatie, duurzaamheid. Of nog actueler; de verantwoording over de NOW,

waar in sommige gevallen toch echt een inhoudelijke beoordeling moet plaatsvinden over niet alleen de omvang van het NOW-steunpakket voor een bepaald bedrijf, maar ook of het bedrijf er recht op had of er misschien vanuit maatschappelijk oogpunt maar beter van af kan zien. De maatschappelijke verwachtingen ten aanzien van het functioneren van de accountant kijken hier echt over uw

schouder mee.

Ethiek en morele besluiten nemen is dus geen makkelijke kost en dit boek biedt u ook niet de panklare oplossing om het ‘juiste besluit’ te nemen. Dat zou ook zeer opmerkelijk zijn, aangezien de individuele situatie bepalend moet zijn. Wat Van Es wel goed doet, is alle handvatten aanbieden om een besluit te kunnen nemen. De benodigde kennis, inzicht en vaardigheden worden grondig behandeld maar gelukkig wel op een toegankelijke manier. Geen gortdroge theorie, maar een interessante beschrijving van het ‘proces’ van morele besluiten nemen en alle aspecten die bij dat proces komen kijken.

De ongeduldige lezers kunnen eventueel direct naar deel 4 bladeren waarin dit proces wordt beschreven. U mist dan wel het een en ander, maar komt altijd nog goed beslagen ten ijs als er binnenkort bijvoorbeeld een NOW-dossier op uw bureau belandt.