Veranderkundige methoden bij verwaarloosde organisaties

deel 1 Modellen voor geleide organisatieontwikkeling 19

Hoofdstuk I De werking van ‘planned change’-modellen in verwaarloosde organisaties 21

1.1 Modellen voor organisatieverandering 21

1.2 De theorie achter de verwaarloosde organisatie 24

1.3 Geleerde lessen bij het toepassen van planned change-modellen

in verwaarloosde organisaties 27

Hoofdstuk 2 De veranderaanpak omdenken 31

2.1 Zelf aan het werk in de geleefde werkelijkheid 31

2.2 Voorwaarden voor herstel 34

Hoofdstuk 3 Model voor geleide organisatieontwikkeling vanuit het hier-en-nu 41

3.1 Fase 1 - De geleefde werkelijkheid onderzoeken 41

3.2 Fase 2 - De patronen duiden 44

3.3 Fase 3 - De veranderopgave formuleren en contracteren 46

3.4 Fase 4 - Het veranderproces vormgeven 48

3.5 Fase 5 - Anders doen: afleren en aanleren 50

3.6 Fase 6 - Reflecteren en leren 52

deel II Methode en instrumenten voor de praktijk 61

Hoofdstuk 4 Intake: hulpvragen voor externe begeleiders 63

Hoofdstuk 5 Werkelijkheidsanalyse 67

5.1 Werkelijkheidsanalyse: sociale interactie in het dagelijks werk 68

5.2 Werkelijkheidsanalyse: positie en functioneren van de leiding 80

5.3 Werkelijkheidsanalyse: ondernemingsraad en vakbonden 82

5.4 Werkelijkheidsanalyse: houding en gedrag van het bestuur 87

5.5 Werkelijkheidsanalyse: toezichthouders 88

Hoofdstuk 6 Analyse en duiding van de werkelijkheid 93

6.1 Kenmerken van een verwaarloosde organisatie 93

6.2 Elementen van verwaarlozing om de mate van verwaarlozing te bepalen 101

6.3 Verwaarlozing van ontwikkeling en leren 103

6.4 Leiderschapsstijlen 107

6.5 Destructief leiderschap 109

6.6 Destructief medewerkerschap 122

6.7 Parallel met verwaarloosde jongeren 131

Hoofdstuk 7 De veranderopgave(n) formuleren en contracteren 135

7.1 De veranderopgave formuleren 135

7.2 De veranderopgave 139

Hoofdstuk 8 Het veranderproces vormgeven 141

8.1 Het MT Geleide Organisatieontwikkeling (MT-GO) 141

8.2 Voorbeelden van het veranderproces 145

Hoofdstuk 9 Interveniëren: afleren en aanleren 151

9.1 Stoppen met (ineffectieve) programma’s, externe partijen en rivaliserende interventies 152

9.2 Leidingstructuur (her)inrichten en leidinggevenden in positie brengen 152

9.3 Organisatieroutines 154

9.4 Gedragsverandering: schadelijke interactiepatronen doorbreken 154

hoofdstuk 10 Reflecteren en leren als organisatieroutine 159

Deel III Geleerde lessen over hoe het model van organisatie ontwikkeling werkt 161

Hoofdstuk 11 Action learning 163

11.1 Wennen aan het werken met de methode 163

11.2 Geleerde lessen 164

Hoofdstuk 12 Stadia van ontwikkeling 167

12.1 Stadium 1: De verwaarlozing stoppen 168

12.2 Stadium 2: De basis op orde brengen 169

12.3 Stadium 3: De informele organisatie begrenzen en overbodig maken 171

12.4 Stadium 4: De stafafdelingen en hun taakvervulling

12.5 Stadium 5: De organisatieontwikkeling integreren in het dagelijks werk 175

12.6 Stadium 6: De continuïteit borgen in leiding en ontwikkeling 176

Hoofdstuk 13 Bijdrage aan het vak veranderkunde 179

Hoofdstuk 14 Destructieve consultancy 183

Bijlage I Actieonderzoek en interventieonderzoek 185

Bijlage II Relevante theorie uit eerdere publicaties 189