De lange bevrijding van Nederland

Inhoudsopgave De lange bevrijding van Nederland

Inleiding – De lange bevrijding 7

1 De bevrijding in zicht: van D-day tot Dolle Dinsdag 13

De strategische betekenis van Nederland 23 // Voorbereiden op Overlord: spooklegers en ‘grappige’ voertuigen 25 // ‘OK, we’ll go!’ 28 // De uitbraak uit Normandië 35 // Brussel–Antwerpen–Nederland…? De enerverende snelweg naar Dolle Dinsdag 40 // Breed front, smal front? 45

2 Het zuiden van Nederland bevrijd 49

Te land en in de lucht: operatie Market Garden 53 // Een deuk in het front en lange flanken: West- en Midden-Brabant en Noord-Limburg 68 // The Battle of the Scheldt: eindelijk toegang tot de havens van Antwerpen 78 // Een tussenbalans: Nederland beneden de rivieren – vrijwel geheel – bevrijd 88

3 De strijd boven de grote rivieren 93

West-Nederland en de Hongerwinter 96 // Hitlers laatste wanhopige gok: het Ardennenoffensief 98 // De opmars hervat: het Rijnland-offensief 106 // Op naar Oost- en Noord-Nederland 112 // De Veluwe vrij, hongerend West-Nederland en de Duitse overgave 118 // De uitgestelde bevrijding van de Waddeneilanden 126 // Het geweld houdt nog niet helemaal op en de Duitse aftocht 129 // De verbrokkelde bevrijding – epiloog 136

4 Burgers, soldaten en de bevrijding van Nederland 141

Burgers en hun bevrijders 144 // Nederland als doelwit – de militaire logica achter geweld in dienst van de vrijheid 149 // Het DNA van onze bevrijders 157 // Misdaden en plunderingen 162 // Zwarte soldaten en nieuwe vragen 171 // De geïmporteerde bevrijding van een kleine bondgenoot 174 // De verbrokkelde herinnering 180

Noten 193

Bijlagen 205

Geallieerde opmars in het westen 1944-1945 205

Frontlinies in Nederland 28 september – 10 november 1944 206

Bevrijding Oost- en Noord-Nederland 207

Literatuur 209

Illustratieverantwoording 213

Register 215