Goede keizers, slechte keizers

Goede keizers zijn almachtige heersers – maar slechte ook. Hun onderdanen kunnen in de praktijk niet veel anders doen dan buigen en gehoorzamen. Ze kunnen hooguit hopen dat een goede keizer blijft en dat een slechte wordt vervangen. Geregeerd worden betekent afwachten, dulden en verdragen en vooral niet zelf iets doen.

Keizers zijn het product van de Romeinen. Rome was ooit een republiek, maar uit politieke onmacht werd het een keizerrijk, waar één man met zijn aanhang alles besliste. Vóór de komst van de Romeinen was Europa een continent van democratisch bestuurde republieken. Maar algauw leerden de Europeanen te buigen voor de macht van de keizer. Ook toen de Romeinen van het toneel verdwenen waren, bleef het maken van wetten, belasting innen, rechtspreken en regeren het werk van één man. Hoe deze macht en vooral de acceptatie ervan ontstaan zijn, lees je in Goede keizers, slechte keizers.