Gelderland voor het Gelderland werd (van prehistorie tot 1025)

Het Verhaal van Gelderland beschrijft in vier boeken het verloop van de Gelderse geschiedenis. In elk deel behandelt een team van auteurs op toegankelijke wijze de samenhang tussen het land en de mensen die er leefden. Dit eerste deel gaat over de prehistorie, de Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen. Een lang vervlogen tijd, die talrijke sporen heeft nagelaten.

Vele eeuwen voor er zoiets bestond als Gelderland werd het karakteristieke landschap van de huidige provincie gevormd. Een dikke massa landijs stuwde de ondergrond op, waarna in warmere perioden rivieren daarin dalen uitsleten. De eerste bewoners waren rondtrekkende jager-verzamelaars. Toen het klimaat voor langere tijd aangenamer werd, vestigden groepjes mensen zich permanent in onze streken. Zij legden akkers aan, bouwden huizen en grafheuvels.

In 19 v.Chr. kwamen de Romeinen naar Gelderland. In het Rivierengebied maakten de inwoners daardoor kennis met nieuwe gewassen, nieuwe goden en nieuwe gewoonten. Op de Veluwe en in de Achterhoek veranderde er veel minder. De Rijn, die de begrenzing vormde van het Romeinse Rijk, was weliswaar geen ondoordringbare grens, maar wel een duidelijke culturele barrière.

In de vijfde eeuw begonnen de vroege middeleeuwen: een periode die we vooral kennen uit archeologische opgravingen. Rondreizende missionarissen brachten de inwoners van Gelderland in aanraking met de christelijke religie. Dit was ook de periode van de eerste grootschalige industrie: de ijzerwinning met haar enorme impact op het Veluwse landschap.

Gelderland voor het Gelderland werd is rijk geïllustreerd met ruim 450 afbeeldingen, waaronder meer dan honderd nieuwe kaarten en tekeningen.

Deelredactie: Mieke Smit, Stephan Mols, Joseph Fleuren

Auteurs: Roy van Beek, Peter van den Broeke Nico W. Willemse Paul van der Heijden, Joep Hendriks, Michel Groothedde

m.m.v.  Arjan den Braven