De betoverde wereld van Balthasar Bekker

Spraakmakende bestseller uit de zeventiende eeuw

De Duivel, heksen, tovenaars, spoken, geesten, betoverden en bezetenen staan centraal in deze hertaalde bloemlezing uit De Betoverde Wereld. Dit vierdelige boekwerk van de Nederlandse predikant en theoloog Balthasar Bekker (1634-1698) sloeg eind zeventiende eeuw in als een bom. Al direct na publicatie van de eerste twee delen in 1691 brak er een ware pamflettenoorlog uit.

Eigen interpretatie van de bijbel

Wat had Balthasar Bekker gedaan? Op grond van zijn eigen interpretatie van de Bijbel en met argumenten ontleend aan de filosofie van Descartes (1596-1650) beargumenteerde hij dat allerlei verhalen over duivelse praktijken gewoon sprookjes waren. Bekker wilde het bijgeloof de wereld uit helpen, niet in de laatste plaats omdat onschuldige mensen als heks of tovenaar op de brandstapel eindigden.

Niet iedereen nam hem dat in dank af. Bekkers onorthodoxe standpunt dat God de Duivel in de hel zou hebben vastgeketend was vooral streng gereformeerden een doorn in het oog. Als de Duivel geen macht had, wie was dan de veroorzaker van het kwaad op aarde? Misschien was Bekker zelf wel door de Duivel bezeten…

Met ongewone verhalen als Spelden plassen in Kampen, De bezeten papegaai en Bevallen van de Duivel brengt Bart Leeuwenburgh in dit boek Balthasar Bekkers betoverde wereld opnieuw tot leven.

Over de auteurs

Bart Leeuwenburgh (1960) werkt als universitair docent op de Erasmus School of Philosophy van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In 2009 publiceerde hij Darwin in Domineesland, over de vroegste ontvangst van het gedachtegoed van Charles Darwin in Nederland, en in 2013 Het Noodlot van een Ketter, een biografie van Adriaan Koerbagh (1633-1669).

Theoloog Balthasar Bekker (1634-1698) was een bestrijder van bijgeloof en daarmee een voorloper van de verlichting.