Bekijk ons hele aanbod
Onderwijs
Gezondheidszorg
Juridisch
Management
Geschiedenis & Filosofie
Terug
Paperback
November 2021 | ISBN 9789024443062 | 01.01 | 240 blz.
€ 27,50
Mijn intenties en ik
Filosofie van de vrije wil
Paperback
November 2021 | ISBN 9789024443062 | 01.01 | 240 blz.
€ 27,50
E-book
November 2021 | ISBN 9789024443079 | 01.01 | 240 blz.
€ 21,90
Omschrijving
Wat is vrije wil eigenlijk? En wat betekent het om zelf te kiezen? In Mijn intenties en ik verkent Lieke Asma vrije wil en legt ze nauwgezet uit hoe we over de vrijheid van onze eigen keuzes en handelingen moeten nadenken. Wat blijkt? Filosofisch onderzoek en het in ogenschouw nemen van het perspectief van de handelende persoon zijn essentieel voor een goed begrip van vrije wil.
Vrije wil is een raadselachtig fenomeen. Wij mensen hebben de indruk dat we zelf keuzes maken, maar de wetenschap vertelt een heel ander verhaal: onze handelingen zijn slechts het resultaat van onze persoonlijke eigenschappen, onbewuste associaties en hersenprocessen. Ons bewuste zelf is niets meer dan een passieve toeschouwer. Het is dan ook niet verrassend dat wetenschappelijk onderzoek vaak uitmondt in determinisme of ‘willusionisme’.
Wetenschappers buitelen over elkaar heen om te verkondigen dat hij niet bestaat, maar gaan voorbij aan de fundamentele vraag: wat is vrije wil eigenlijk?
Lieke Asma (1984) is filosoof en psycholoog. In 2018 promoveerde ze aan de Vrije Universiteit Amsterdam op een proefschrift over vrije wil en wetenschappelijk onderzoek. Ze werkt aan de Munich School of Philosophy, waar ze onderzoek doet naar zelfontplooiing, impliciete motieven en handelen. Mijn intenties en ik is haar debuut.
‘Wat bedoelen we als we het begrip ‘vrije wil’ gebruiken? Wat ís vrije wil eigenlijk? Deze vragen komen in het wetenschappelijk onderzoek nauwelijks aan de orde. Maar als je vrije wil wilt onderzoeken, moet je toch echt eerst vaststellen wat het is. Je moet vrije wil definiëren. Je kunt ook niet onderzoeken hoeveel merels zich in ons land bevinden en of elektrische steps een gevaar vormen in het verkeer, als je niet eerst vaststelt wat we met de begrippen ‘merel’ en ‘elektrische step’ bedoelen. Met simpelweg zwarte vogels tellen of alle ongelukken met elektrische voertuigen registreren, kom je er niet. Hetzelfde geldt voor de claim dat iets níét bestaat: pas als we hebben vastgesteld wat we met het begrip ‘eenhoorn’ bedoelen, kunnen we claimen dat eenhoorns niet bestaan. En waar we vrij duidelijke criteria hebben als het gaat om merels, elektrische steps en eenhoorns, is daar in het geval van vrije wil veel meer discussie over.’
Fragment uit de inleiding
Auteur(s)
Reviews 'Mijn intenties en ik'
2
1
0
0
0
toegankelijke eye-opener
Froukje Cornet | 18 december 2022
Dit boek is een eye-opener voor mij als psycholoog. Ik realiseer me hoezeer ik gedrild ben om alleen maar volgens het gangbare wetenschappelijke, natuurkundige perspectief naar gedrag te kijken. Al... Lees meer
Dit boek is een eye-opener voor mij als psycholoog. Ik realiseer me hoezeer ik gedrild ben om alleen maar volgens het gangbare wetenschappelijke, natuurkundige perspectief naar gedrag te kijken. Als je het niet kunt meten kun je het niet bewijzen, en bestaat het dus niet, zo heb ik geleerd om te denken. Maar is dat wel zo? Lieke Asma betoogt helder en met grappige voorbeelden dat we dat, als het gaat om vrije wil, op basis van de huidige inzichten nog helemaal niet zeker kunnen weten.
Voor mij persoonlijk was het boek zingevend: mijn gedrag komt niet uit de lucht vallen, maar is in veel situaties wel degelijk gebaseerd op logische overwegingen. Wat we doen staat in het licht van "een groter iets" dan alleen maar hersenactiviteit. Door zelfkennis en praktische kennis kun je, in combinatie met de juiste omstandigheden, zinvolle keuzes maken in het leven.
Ook als je niet thuis bent in de filosofische denkwijze, neemt dit boek je op een toegankelijke manier mee aan de hand, en volg je helder alle denkstappen van de schrijfster. Het boek is een aanrader voor iedereen die in zijn werk met menselijk gedrag te maken heeft en daar consequenties aan verbindt, van psychologen en artsen tot rechters en politici. Lees minder
Handelen omwille van redenen
prof. em. Eric Kerckhofs, Vrije Universiteit Brussel | 21 november 2021
In 'Mijn intenties en ik: filosofie van de vrije wil' biedt de auteur de lezer een helder geschreven inleiding tot de filosofie van de vrije wil. Zonder overbodig jargon slaagt Lieke Asma er in om ... Lees meer
In 'Mijn intenties en ik: filosofie van de vrije wil' biedt de auteur de lezer een helder geschreven inleiding tot de filosofie van de vrije wil. Zonder overbodig jargon slaagt Lieke Asma er in om de verschillende posities in verband met de vraag of de mens beschikt over een vrije wil te schetsen. Zij neemt dapper een eigen positie in die is gebaseerd op het principe van handelen omwille van redenen, steunend op de handelingsfilosofie van Anscombe. Ik heb het boek met plezier gelezen en beschouw het als een prima inleiding voor lezers die zich in het vrije wil thema willen verdiepen. Lees minder
Een blij makend boek!
René Westra | 17 november 2021
In mijn vak, de biologie, bestaat een sterke tendens om zaken die niet goed meetbaar of waarneembaar zijn, categorisch af te wijzen. Zo zeggen toppers als Richard Dawkins, Daniel Dennett, Dick Swaa... Lees meer
In mijn vak, de biologie, bestaat een sterke tendens om zaken die niet goed meetbaar of waarneembaar zijn, categorisch af te wijzen. Zo zeggen toppers als Richard Dawkins, Daniel Dennett, Dick Swaab en Victor Lamme dat het geloof in God of het hebben van een vrije wil op inbeelding berusten. Ze kunnen dit soort zaken namelijk niet met experimenten of waarnemingen bewijzen, dus bestaan ze niet echt. Ze gaan uit van een deterministische filosofie, waarin eigenlijk alles teruggebracht kan worden tot moleculaire processen. Voor biologen is dat eigenlijk vreemd, want in ons vak komt het begrip emergentie regelmatig aan de orde. Een organisme heeft bepaalde eigenschappen die niet aanwezig zijn in zijn cellen of organen: het geheel is meer dan de som van de delen.
Ikzelf ben overtuigd van het bestaan van een vrije wil, in ieder geval bij de mens en misschien ook bij bepaalde andere dieren. Toen ik las dat Lieke Asma een boek over de vrije wil had geschreven, heb ik dat meteen aangeschaft en het vervolgens in één adem uitgelezen. Dat was soms best lastig, want ik ben niet erg vertrouwd met filosofisch jargon, maar haar redeneertrant is helder. Zij schetst de verschillende standpunten en geeft daar een duidelijke toelichting bij. Daarna maakt ze duidelijk dat sommige natuurwetenschappelijke werkwijzen tekortschieten bij de duiding van door mensen uitgevoerd gedrag. Vooral de door haar besproken gedachten van de filosofe Elisabeth Anscombe spraken mij erg aan. Het boek van Lieke maakte me erg blij. Het is helder en goed onderbouwd en sterkte mij in mijn overtuiging dat ik over een vrije wil beschik. Ik heb heel veel marathons gelopen. Altijd weer kwam rond de 30 km de ‘man met de hamer’. Mijn lichaam signaleerde duidelijk aan mijn hersenen dat het moe was en eigenlijk wilde stoppen: honger, spierpijn en dergelijke. Maar mijn vrije wil nam de leiding in die hersenen over en zorgde ervoor dat ik afzag van de keuze om te stoppen en de finish haalde.
Liekes boek heeft me op een originele en goed onderbouwde wijze duidelijk gemaakt dat ik me in dit opzicht niet vergis! Lees minder
Bedankt voor je beoordeling.
- Shortlist Socratesbeker 2022: prijs voor het prikkelendste filosofieboek
- Shortlist Hypatia-prijs 2022: prijs voor het beste en meest prikkelende en actuele filosofieboek geschreven door een vrouw
Recensies
'In het mooie Mijn intenties en ik waarschuwt Lieke Asma voor sciëntisme: de neiging van natuurwetenschappers, neurologen, psychologen en ook veel filosofen om hun perspectief op de werkelijkheid te zien als het enige perspectief. Dat is gevaarlijk, schrijft Asma, omdat je niet alle vragen met wetenschappelijke experimenten kan beantwoorden. Bovendien ga je twijfelen aan een idee dat eigenlijk heel alledaags zou moeten zijn: de vrije wil.' – Jurrien Hamer op Bij Nader Inzien
'Lieke Asma is in haar boek Mijn intenties en ik helder in taal en uitleg. Aan de hand van mooie voorbeelden en wetenschappelijke onderbouwingen lukt het haar om de essentie van vrije wil uit te leggen. Lieke haalt veel wetenschappelijke experimenten aan die naast een mooie onderbouwing ook de vele voorbeelden tastbaar en inzichtelijk maken, ook wanneer Lieke de experimenten ongenadig onderuit haalt.' – Boekhandel Van Piere