Handboek positieve psychologie (herziening)

Inhoud Handboek positieve psychologie

Introductie 

Deel I – Perspectief en betekenis 

1 Positieve psychologie: een introductie  

Ernst Bohlmeijer en Gerben Westerhof

   1.1 Inleiding 

   1.2 Korte geschiedenis van het ontstaan van de positieve psychologie 

   1.3 Definities en focus van de positieve psychologie 

   1.4 Welbevinden 

   1.5 Positief-psychologische interventies en hun effectiviteit 

   1.6 Humanistische psychologie en positieve psychologie 

   1.7 Positieve psychologie 2.0 

   1.8 Enkele methodologische uitdagingen voor de positieve psychologie 

   1.9 Tot slot: naar integratie van algemene en positieve psychologie? 

2 Grote gezondheid als aangrijpingspunt voor positieve psychologie 

Pieter Verduin

   2.1 Inleiding 

   2.2 Sprookjes bestaan niet 

   2.3 Homeostase als misvatting 

   2.4 Menselijke gezondheid als ‘grote gezondheid’ 

   2.5 Pijn is onvermijdelijk 

   2.6 Excursie naar de wil tot leven: van homeostasis naar heterostasis 

   2.7 Geestelijk vermogen van de mens 

   2.8 Tot slot 

3 Positieve gezondheid 

Jan Auke Walburg

   3.1 Inleiding 

   3.2 Wat is er nodig? 

   3.3 Aanloop naar positieve gezondheid 

   3.4 Kenmerken van positieve gezondheid 

   3.5 Positieve gezondheid als ideaal 

   3.6 Kosteneffectiviteit van positieve gezondheid 

   3.7 Invoeren van positieve gezondheid 

   3.8 Voorbeelden van toepassingen van positieve gezondheid 

   3.9 Tot slot 

4 Floreren 

Marijke Schotanus-Dijkstra

   4.1 Inleiding 

   4.2 Modellen van floreren 

   4.3 Prevalentie van floreren in Nederland en daarbuiten 

   4.4 Impact van floreren op psychische gezondheid 

   4.5 Bevorderen van floreren door positief-psychologische interventies 

   4.6 Tot slot 

5 De sterkekantenbenadering: persoonlijke kwaliteiten als hefboom voor verandering 

Djoerd Hiemstra, Ernst Bohlmeijer en Marianne van Woerkom

   5.1 Inleiding 

   5.2 Basisfilosofie en theoretische onderbouwing 

   5.3 Onderzoek naar de sterkekantenbenadering 

   5.4 Sterkekantenbenadering in de praktijk 

   5.5 Tot slot 

6 Geluk: economische perspectieven 

Martijn Burger en Ruut Veenhoven

   6.1 Inleiding: ontwikkeling wetenschappelijk onderzoek naar geluk 

   6.2 Ontstaan van de happiness economics 

   6.3 Kenmerken van de gelukseconomie 

   6.4 Inzichten uit de gelukseconomie 

   6.5 Bevindingen uit economisch geluksonderzoek 

   6.6 Tot slot 

7 Kwaliteit van leven meten 

Crétien van Campen, Jeroen Boelhouwer en Annemarie Wennekers

   7.1 Inleiding 

   7.2 Korte voorgeschiedenis 

   7.3 Kwaliteit van leven meten 

   7.4 Ontwikkelingen in de kwaliteit van leven in Nederland 

   7.5 Maatschappelijke, sociale en persoonlijke factoren 

   7.6 Rol van ervaren regie 

   7.7 Mensen met een lage kwaliteit van leven 

   7.8 Handelingsperspectieven voor beleidsmakers 

   7.9 Tot slot 

8 Positieve psychologie en vluchtelingenhulp 

Tommy Hendriks en Joop de Jong

   8.1 Inleiding 

   8.2 Globalisering van de positieve psychologie 

   8.3 Een veranderend landschap 

   8.4 Barrières bij de psychosociale hulpverlening aan vluchtelingen 

   8.5 Psychosociale interventies bij vluchtelingen 

   8.6 Positief-psychologische interventies en vluchtelingen 

   8.7 Culturele adaptatie 

   8.8 Tot slot 

9 Positief ontwerpen 

Pieter Desmet

   9.1 Inleiding 

   9.2 Deel 1: ontworpen interventies 

   9.3 Deel 2: positief ontwerpen 

   9.4 Tot slot 

10 Positieve technologie 

Saskia Kelders en Linda Bolier

   10.1 Inleiding 

   10.2 Online positief-psychologische interventies (OPPI’s) 

   10.3 Wat is positieve technologie? 

   10.4 Persuasieve technologie 

   10.5 Versterking van positieve psychologie en technologie 

   10.6 Tot slot 

11 Innovatief meten 

Gerben Westerhof

   11.1 Inleiding 

   11.2 Methodeontwikkeling in het welbevindenonderzoek 

   11.3 Big data en artificiële intelligentie 

   11.4 Affective computing 

   11.5 Text mining 

   11.6 Tot slot 

Deel II – Begrippen en interventies

12 Positieve emoties 

Nicole Geschwind, Martine Veehof en Ernst Bohlmeijer

   12.1 Inleiding 

   12.2 De broaden-and-build-theorie 

   12.3 Empirisch onderzoek 

   12.4 Oefeningen ter versterking van positieve emoties 

   12.5 Tot slot 

13 Kernkwaliteiten 

Sanne Peeters, Johan Lataster en Nele Jacobs

   13.1 Inleiding 

   13.2 Onderzoek naar kernkwaliteiten in verschillende contexten 

   13.3 Werkzame elementen van kernkwaliteiteninterventies 

   13.4 Tot slot 

14 Positieve relaties 

Ernst Bohlmeijer en Zwenny Bosch

   14.1 Inleiding 

   14.2 Theorie en onderzoek 

   14.3 Interventies 

   14.4 Tot slot 

15 Dankbaarheid 

Ernst Bohlmeijer

   15.1 Inleiding 

   15.2 Theoretische opvattingen over dankbaarheid 

   15.3 Meetinstrumenten voor dankbaarheid 

   15.4 Onderzoek naar relatie tussen dankbaarheid en gezondheid 

   15.5 Dankbaarheidsinterventies en hun effecten 

   15.6 Tot slot 

16 Compassie 

Erik van den Brink en Frits Koster

   16.1 Inleiding 

   16.2 Wat is compassie? 

   16.3 Theoretische achtergronden van compassie 

   16.4 Empirisch onderzoek naar compassie 

   16.5 Praktijk van compassiebeoefening 

   16.6 Tot slot 

17 Vergeving in interpersoonlijke relaties 

Johan Karremans en Reine van der Wal

   17.1 Inleiding 

   17.2 De automatische reactie: wraakgevoelens 

   17.3 Het antwoord op wraak: vergeven 

   17.4 Determinanten van vergeving: wanneer, wie en hoe? 

   17.5 Vergeving bevorderen? 

   17.6 Tot slot 

18 Waarden en motivatie 

Karlein Schreurs en Gerben Westerhof

   18.1 Inleiding 

   18.2 Typologie van waarden 

   18.3 Basisbehoeften en zelfdeterminatie 

   18.4 Acceptance and commitment therapy en relational frame theory 

   18.5 Waarden in de psychologische hulpverlening 

   18.6 Tot slot 

19 Zingeving 

Gerben Westerhof

   19.1 Inleiding 

   19.2 Zingeving en positieve psychologie 

   19.3 Wat is zingeving? 

   19.4 Onderzoek naar zingeving 

   19.5 Zingevingsinterventies 

   19.6 Tot slot 

20 Posttraumatische groei 

Mirjam Radstaak, Ernst Bohlmeijer en Fredrike Bannink

   20.1 Inleiding 

   20.2 Proces van posttraumatische groei 

   20.3 Empirisch onderzoek naar posttraumatische groei 

   20.4 Toepassingen om posttraumatische groei te bevorderen 

   20.5 Tot slot 

21 Persoonlijke doelen 

Christina Bode

   21.1 Inleiding 

   21.2 Optimale ontwikkeling in levensloopperspectief en positieve psychologie 

   21.3 Effecten van (werken met) persoonlijke doelen 

   21.4 Doelmanagement: flexibel omgaan met bedreigde persoonlijke doelen 

   21.5 Persoonlijke doelen en zelfregulatie in psycho-educatieve interventies 

   21.6 Oefeningen met persoonlijke doelen 

   21.7 Tot slot 

22 Optimisme 

Madelon Peters, Nathaly Rius-Ottenheim en Erik Giltay

   22.1 Inleiding 

   22.2 Wat is optimisme en hoe ontstaat het? 

   22.3 Belang van optimisme 

   22.4 Kun je optimisme leren? 

   22.5 Tot slot 

23 Narratieve toekomstverbeelding 

Anneke Sools, Thijs Tromp en Jan Hein Mooren

   23.1 Inleiding 

   23.2 Psychologisch onderzoek naar toekomstverbeelding 

   23.3 Narratieve benadering van toekomstverbeelding 

   23.4 Brief vanuit de toekomst: individuele en collectieve oefening 

   23.5 Toepassingen van narratieve toekomstverbeelding 

   23.6 Casuïstiek over narratieve toekomstverbeelding 

   23.7 Mogelijke doelen van narratieve toekomstverbeelding 

   23.8 Tot slot 

24 Welbevindentherapie 

Lieke Christenhusz en Peter Meulenbeek

   24.1 Inleiding 

   24.2 Theorie van en onderzoek naar welbevindentherapie 

   24.3 Meetinstrument voor de mate van welbevinden 

   24.4 Welbevindentherapie 

   24.5 Therapeutische houding 

   24.6 Behandelindicatoren voor welbevindentherapie 

   24.7 Tot slot 

Dankwoord 

Literatuur 

Register 

Over de auteurs