En toen en toen, mag dat?
Van Norden benadrukt dat chronologie een cruciale rol speelt in verhalende teksten en dat er verschillende manieren zijn om deze chronologie weer te geven. Het gaat erom kinderen bewust te maken van de verschillende mogelijkheden en hun effecten, in plaats van rigide regels op te leggen. Het ontwikkelen van een taalgevoel, waarbij kinderen leren proeven en kiezen uit verschillende taalopties, is essentieel voor hun schrijfvaardigheid. Maar hoe stimuleer je kinderen om te experimenteren met andere woorden dan 'en'?
Vijf concrete lestips
Hier volgen vijf concrete lestips die leerkrachten kunnen gebruiken om dit proces te ondersteunen en te stimuleren. Deze tips helpen kinderen niet alleen om variatie in hun taalgebruik te brengen, maar ook om hun creativiteit en schrijfvaardigheid te ontwikkelen.
1. Stimuleer taalexperimenten: Moedig kinderen aan om verschillende tijdswoorden te gebruiken in hun verhalen, zoals “daarna”, “ineens”, “even later”, of “tegen twaalven”. Laat ze ervaren hoe deze woorden de volgorde van gebeurtenissen beïnvloeden.
2. Gebruik voorbeeldteksten: Laat kinderen voorbeeldteksten lezen waarin verschillende tijdsaanduidingen worden gebruikt. Bespreek samen hoe deze aanduidingen de tekst beïnvloeden en waarom de schrijver bepaalde keuzes heeft gemaakt.
3. Speelse schrijfopdrachten: Samen op het bord een lijst maken met heel veel verschillende tijdsaanduidingen, dus niet alleen ‘vervolgens’ of ‘daarna’ maar ook ‘de volgende dag’, ‘na een tijdje’, ‘toen ik klaar was met eten’ etcetera. Voorbeelden eventueel zoeken in leesboeken en toevoegen. De lijst een tijdje laten staan als inspiratie bij het schrijven van vertellingen en verhalen.
4. Reflecteer op taalgebruik: Laat kinderen reflecteren op hun eigen taalgebruik door hun verhalen hardop voor te lezen en te bespreken welke tijdswoorden ze hebben gebruikt, welke alternatieven er zijn (waaronder ook alle tijdsaanduidingen weghalen) en wat daarvan de effecten zijn. Dit helpt hen bewuster te worden van hun keuzes.
5. Creëer een taalrijke omgeving: Zorg voor een taalrijke omgeving in de klas waarin kinderen worden blootgesteld aan diverse teksten en taalgebruik. Dit kan door middel van boeken, verhalen, en gesprekken. Een rijke taalomgeving stimuleert het taalgevoel en de creativiteit van kinderen.
Het artikel benadrukt het belang van het ontwikkelen van een taalgevoel bij kinderen, waarbij ze leren proeven en kiezen uit verschillende taalopties. Wil je het hele artikel lezen? Kijk dan hier.