Tools voor de coach

Het boek biedt meer dan twintig tools voor de coach en coachee (diegene die coaching krijgt). De oefeningen zijn ingedeeld in categorieen die een relatie hebben met de leerniveaus van Bateson en Dilts. De niveaus zijn: het ontwikkelen van de goede attitude om te kunnen en willen leren; het kiezen en implementeren van veranderingen in de omgeving en in het gedrag; het werken aan persoonlijke ontwikkeling (vermogens, overtuigingen); het aangaan van persoonlijke transformatie (identiteit, spiritualiteit/zingeving). Daarnaast worden de essentie en het nut besproken van reflectie; ook hier worden tools aangereikt.. De auteur volgt de definitie van Korthagen: 'iemand reflecteert als hij zijn ervaringen probeert te herstructureren'. De tools zijn zeer goed beschreven. De schrijver legt tal van relevante verbanden met andere manieren van werken, van haptonomie tot sterkte/zwakte-analyse. Het boek getuigt van grote deskundigheid en belezenheid op het gebied van coaching. Het is een aanwinst, zowel voor de ervaren als beginnende coach.

Iedere coach beschikt over een toolbox met verschillende coachingstools. In Tools voor de Coach heeft Jeroen Hendriksen de zijne op een rijtje gezet. Het is niet zijn bedoeling om een reeks leuke oefeningetjes te presenteren, maar meer om middels zijn tools ondersteuning te bieden in het onderzoeken van de coachingsvraag van de coachee.

Voorafgaand aan de presentatie van de ruim 20 tools geeft Hendriksen zijn visie op de essentie van coaching. Als opfrisser voor de lezer benadrukt hij hier dat het coachingproces een leerproces is dat doel- en resultaatgericht moet zijn. Hij beschrijft de competenties waarover een coach moet beschikken en benadrukt het belang om als coach met een leeg hoofd een coachingtraject in te gaan. Tenslotte geeft hij het belang van reflectie en ethiek binnen het vak aan. Dit hoofdstuk is een kort en krachtige opfrisser voor de ervaren coach en een duidelijke kennismaking voor de beginner. De tools kunnen in vier typen worden gesplitst; de grondingsoefeningen, de tools gericht op verandering van omgeving en gedrag, tools gericht op ontwikkeling van vermogens en overtuigingen en tools voor identiteits- en zingevingsontwikkeling. Het is niet gemakkelijk om oefeningen en tools goed te beschrijven. Hendriksen doet dat zeer systematisch en veelal met gespreksvoorbeelden. Dat verduidelijkt veel en maakt die oefeningen en tools direct toepasbaar. Daarnaast beschrijft hij er een aantal waar ik me, ondanks dat ik de instructie vele malen heb herlezen, nog steeds geen goed beeld bij kan vormen met als gevolg dat ik een deel van de door de schrijver aangereikte tools nooit zal gebruiken. In het laatste hoofdstuk van zijn boek benadrukt de schrijver, zeer terecht naar mijn mening, het belang van zelfreflectie door coaches en als reflectie als cyclisch proces en geeft een aantal gebruiksmogelijkheden.

Hendriksen’s visie op coaching, de toepassing van tools en de aandacht voor de ontwikkeling door zelfreflectie spreken aan en veel coaches zullen zich daarin herkennen. Daarom is het boek de moeite van het lezen waard. Wanneer men op zoek is naar een boek met ’hapklaar’ toepasbare brokken oefeningen, dan moet de lezer toch nog even verder zoeken.

Deze recensie is geschreven door Philine Spruijt.